Poniższe pytanie zostało zadane przez Johna Roska, adwokata/autora, którego cotygodniowy felieton „Pytania i odpowiedzi dotyczące prawa” był publikowany w Champaign News Gazette.

Pytanie

Co oznacza oddalenie sprawy z powodu uprzedzenia? A co oznaczać będzie oddalenie dobrowolne lub przymusowe?

Odpowiedź

Myślę, że chodzi o oddalenie sprawy bez możliwości ponownego wniesienia lub z możliwością wytoczenia powództwa o to samo roszczenie. Są to terminy prawne oznaczające różne sposoby oddalenia sprawy. Oddalenie sprawy „z powodu uprzedzenia” brzmi, jakby sprawa została oddalona ze względu np. na rasizm sędziego (angielski termin prejudice oznacza również uprzedzenie. W j. angielskim omawiane terminy prawne również obejmują to słowo, jednak w innym znaczeniu – niestety ta wieloznaczność nie jest widoczna w j. polskim). Nie jest to oczywiście prawda.

W formalnym świecie prawa sprawa sądowa, która zostaje oddalona bez możliwości ponownego wniesienia zostaje oddalona trwale. Oznacza to, że zostaje zakończona i nie można jej już nigdy ponownie wnieść do sądu.

Sprawa oddalona z możliwością wytoczenia powództwa o to samo roszczenie to sytuacja przeciwna. Nie jest ona oddalona na zawsze. Osoba, która wniosła sprawę, może spróbować wnieść ją ponownie.

Sprawa może być również wycofana dobrowolnie przez osobę, która wniosła sprawę, lub przymusowo oddalona przez sędziego. Na przykład możesz wnieść sprawę przed sądem ds. drobnych roszczeń i dobrowolnie ją wycofać, z możliwością lub bez możliwości jej ponownego wniesienia. Możesz również wycofać sprawę bez możliwości jej ponownego wniesienia, jeśli prawdopodobnie nie byłoby potrzeby wracania do sądu, ponieważ, powiedzmy, otrzymałeś bądź otrzymałaś zapłatę. Jeśli jednak zdecydujesz, że chcesz wnieść pozew w zwykłym sądzie, ponieważ kwota, o którą chodzi jest za duża dla sądu ds. drobnych roszczeń, możesz dobrowolnie wycofać swój pozew z tego sądu z możliwością ponownego wytoczenia. Taka sytuacja umożliwiłaby spróbowanie złożenia sprawy do zwykłego sądu. Możesz nawet ponownie zmienić zdanie i wrócić do sądu ds. drobnych roszczeń, zmniejszając swoje roszczenie.

Kiedy sprawa oddalana jest przymusowo, oddalona jest przez sędziego wbrew woli osoby, której sprawa jest oddalana. Do oddalenia przymusowego dochodzi, kiedy sędzia orzeka, że sprawa nie może być dalej prowadzona z powodu prawnego. Zazwyczaj dzieje się tak w wyniku złożenia przez drugą stronę wniosku o oddalenie sprawy ze wskazaniem takich powodów.

Kiedy sprawa zostaje przymusowo oddalona przez sędziego, może być oddalona z możliwością lub bez możliwości ponownego wniesienia. Często sędziowie oddalają sprawę z możliwością ponownego wniesienia powództwa, tak aby osoba, której sprawa została oddalona, mogła ponownie spróbować wnieść sprawę po naprawieniu problemu, który wskazała druga strona.

Czasami jednak sędziowie oddalają sprawę bez możliwości jej ponownego wniesienia. Może osoba, która przegrała sprawę, miała szansę poprawy sprawy, jednak sędzia zadecydował, że nie ma możliwości jej dalszego prowadzenia. Może się tak dziać z wielu powodów. W rezultacie sprawa zostaje zakończona. Jeśli twoja sprawa została oddalona bez możliwości ponownego wniesienia, możesz odwołać się do sądu wyższej instancji, jednak konieczne będzie rozpoczęcie całego procesu jeszcze raz, od początku.